تا حالا شده توی گوگل یه چیزی سرچ کنی و چشمهات ناخودآگاه جذب نتایجی بشه که ستارهدارن، یا قیمت محصول رو همونجا نشون میدن، یا حتی سوالوجواب آماده دارن؟ همونایی که انگار فریاد میزنن: «هی! منو انتخاب کن!»
خب… راز پشتپرده این جذابیت همون اسکیماست.
Schema چیست؟
بذار ساده بگم: گوگل مثل یه بچهی باهوشه که همهچی رو میخونه، ولی همیشه دقیق نمیفهمه چی به چیه. اسکیما مثل یه دفترچه ترجمهست که به گوگل میگه:
- «این فقط یه عدد نیست، این قیمت محصوله.»
- «این فقط چند کلمه نیست، این اسم نویسنده مقالهست.»
- «این فقط یه لیست نیست، این یه دستور پخت غذائه.»
یعنی شما به گوگل کمک میکنید محتوای شما رو با عینک درست ببینه. نتیجه؟ محتوای شما خیلی شیکتر و حرفهایتر توی نتایج ظاهر میشه؛ چیزی که ما بهش میگیم: نمایش Rich Snippet.
تاثیر اسکیما بر سئو؛ جادوی پشت پرده
خیلیها فکر میکنن اسکیما یه جور لوازم تزئینی برای سایت هست. ولی واقعیت؟ تاثیرش روی سئو میتونه همون چیزی باشه که سایت شما رو از بین هزاران رقیب نجات بده.
چند تا نکتهی کمتر شنیدهشده رو برات میگم:
✨ افزایش نرخ کلیک (CTR):
کاربری که داره بین ۱۰ نتیجهی گوگل انتخاب میکنه، بهطور غریزی روی همونی کلیک میکنه که جذابتر و کاملتر نشون داده شده. (ستارهها، قیمت، FAQ…) همین افزایش کلیک به گوگل میگه: «این سایت ارزشمنده!»
✨ رفع ابهام برای الگوریتمها:
کلمه “Java” رو سرچ کنی، ممکنه منظور جزیره باشه یا زبان برنامهنویسی. اسکیما اینجا ناجیه؛ چون به گوگل میگه دقیقاً کدومو منظورت بوده.
✨ شانس بیشتر برای فیچرهای جدید گوگل:
FAQ، How-to، Carousel… گوگل هر روز داره فیچرهای جدید به نتایجش اضافه میکنه، ولی فقط سایتی که اسکیما داره توی این ویترینها میدرخشه.
✨ جستجوی صوتی:
یه چیزی که خیلیا ازش غافلن! وقتی کسی با موبایل یا دستیار صوتی چیزی میپرسه، گوگل معمولاً جوابش رو از دادههای ساختاریافته (یعنی همون اسکیما) میگیره.
بدون اسکیما مثل رانندگی بدون GPS
تصور کن محتوای فوقالعادهای نوشتی. گوگل میاد، میخونه، ولی دقیق نمیفهمه باید کجا و چطور نشونش بده. نتیجه؟ محتوای تو گم میشه بین هزاران صفحهی دیگه.
اسکیما اینجا نقش GPS رو بازی میکنه: مسیر درست رو به گوگل نشون میده که محتوای تو رو به مخاطب مناسب برسونه.
چطور باید اسکیما را روی سایت پیادهسازی کنم؟
حالا که فهمیدیم اسکیما چقدر روی سئو و نمایش سایت توی گوگل تاثیر داره، وقتشه بریم سراغ اصل ماجرا: چطور باید اون رو پیادهسازی کنیم؟
خبر خوب اینه که برای اضافه کردن اسکیما، قرار نیست حتماً برنامهنویس یا سئوکار حرفهای باشی. چند تا راه ساده و چند تا راه تخصصیتر وجود داره:
۱. استفاده از افزونهها (راه سریع و ساده)
اگه سایتت روی وردپرسه، نصف راه رو رفتی! افزونههایی مثل:
- Yoast SEO
- RankMath
- Schema Pro
میتونن بهصورت خودکار خیلی از اسکیماهای لازم مثل Article، Product، FAQ و… رو برای صفحاتت بسازن. فقط کافیه تنظیماتش رو فعال کنی.
این روش برای کسایی عالیه که میخوان بدون کدنویسی، سریع به نتیجه برسن.
کار با Yoast SEO برای اسکیما
Yoast یکی از معروفترین افزونههای سئو برای وردپرسه و بخش اسکیماش هم خیلی کاربردیه.
قدمبهقدم:
- بعد از نصب افزونه، برو به بخش SEO > Settings.
- وارد قسمت Site Representation بشو و مشخص کن سایتت «شخصی»ه یا «سازمانی». (اینجا Yoast بهطور خودکار اسکیما Organization یا Person رو اضافه میکنه.)
- حالا وقتی یه مقاله مینویسی، پایین ویرایشگر وردپرس یه بخش «Yoast SEO» میبینی. توی تب Schema میتونی مشخص کنی مقالهات از نوع Article باشه یا Product یا FAQ.
- برای مقالات وبلاگ معمولی، گزینه Article کافیه. ولی اگه داری یه صفحه محصول میسازی، میتونی نوع اسکیما رو تغییر بدی به Product.
نکته:
Yoast اسکیما رو خیلی ساده نگه میداره. برای سایتهای محتوایی عالیه، ولی برای فروشگاه اینترنتی شاید محدود به نظر برسه.
کار با RankMath برای اسکیما
RankMath انعطاف خیلی بیشتری نسبت به Yoast داره. تقریباً همه نوع اسکیما رو ساپورت میکنه.
قدمبهقدم:
- بعد از نصب، برو به RankMath > Dashboard و مطمئن شو بخش Schema (Structured Data) فعاله.
- وقتی یه صفحه یا نوشته رو ادیت میکنی، توی ادیتور سمت راست یه گزینه به اسم Schema Generator میبینی.
- روی اون کلیک کن، لیستی از انواع اسکیما ظاهر میشه (Article، Product، FAQ، Event، How-to و…).
- مثلاً برای یه محصول: Product Schema رو انتخاب کن. بعد RankMath ازت میخواد اطلاعاتی مثل نام محصول، توضیح، تصویر، قیمت و موجودی رو وارد کنی.
- برای FAQ هم فقط سوال و جوابهارو وارد کن، خودش JSON-LD رو میسازه و به صفحه اضافه میکنه.
مزیت:
میتونی چند تا اسکیما رو همزمان روی یه صفحه داشته باشی. مثلاً Article + FAQ.
برای فروشگاه اینترنتی یا سایت آموزشی انتخاب خیلی بهتری نسبت به Yoast هست.
کار با Schema Pro برای اسکیما
Schema Pro یه افزونه تخصصی برای اسکیماست. این یکی بیشتر برای آدمایی مناسبه که میخوان خیلی دقیق و تمیز همهچی رو تنظیم کنن.
قدمبهقدم:
- بعد از نصب، برو به Schema Pro > Settings.
- روی Add New کلیک کن و نوع اسکیما رو انتخاب کن (Product، Article، Local Business، Event و…).
- حالا باید تعیین کنی این اسکیما روی کدوم صفحات فعال بشه. مثلاً بگی «Product Schema روی همه محصولات ووکامرس فعال بشه» یا «Article Schema فقط روی مقالات وبلاگ».
- بعدش باید فیلدها رو مپ کنی. یعنی بگی «عنوان محصول» از فیلد Title وردپرس خونده بشه، «قیمت» از فیلد Price ووکامرس و «عکس محصول» از Featured Image.
- اینطوری دیگه لازم نیست برای هر محصول جدا جدا اسکیما بسازی، چون همهچی به صورت خودکار روی دستهبندی موردنظرت اعمال میشه.
مزیت:
خیلی حرفهای و دقیق.
عالی برای سایتهایی که دادههای زیاد و تکراری دارن (فروشگاهها، سایتهای خبری، سایتهای رویدادی).
بعد از نصب و تنظیم هر افزونه
فراموش نکن:
- همیشه صفحه رو با ابزار Rich Results Test گوگل تست کن.
- اگه خطایی دیدی (مثلاً «price is missing»)، یعنی یه فیلد ضروری رو وارد نکردی. برگرد و کاملش کن.
- بعد از مدتی، توی Google Search Console بخش Enhancements رو چک کن تا ببینی گوگل دادههای ساختاریافته رو درست خونده یا نه.
۲. استفاده از ابزار گوگل (راه دستی بدون کدنویسی)
گوگل یه ابزار خیلی خفن به اسم Markup Helper داره. توی این ابزار:
-
لینک صفحهی سایتت رو میدی.
-
نوع داده (Article، Product و…) رو انتخاب میکنی.
-
قسمتهای مختلف رو هایلایت میکنی (مثلاً عنوان، نویسنده، قیمت).
-
گوگل خودش برایت کد JSON-LD میسازه.
فقط کافیه اون کد رو کپی کنی و توی <head>
صفحهات بذاری.
۳. نوشتن دستی اسکیما با JSON-LD (راه حرفهای)
این روش برای کساییه که میخوان کنترل ۱۰۰٪ روی نشانهگذاری داشته باشن.
مثلاً یه نمونه کد اسکیما برای محصول:
<script type=”application/ld+json”>
{
“@context”: “https://schema.org/”,
“@type”: “Product”,
“name”: “کفش ورزشی نایک”,
“image”: “https://example.com/images/nike.jpg”,
“description”: “کفش ورزشی اصل نایک مناسب دویدن”,
“sku”: “NIKE-12345”,
“offers”: {
“@type”: “Offer”,
“url”: “https://example.com/product/nike-shoes”,
“priceCurrency”: “IRR”,
“price”: “2500000”,
“availability”: “https://schema.org/InStock”
}
}
</script>
این کد رو بذاری توی <head>
صفحه محصول، گوگل میفهمه این متن فقط یه توضیح ساده نیست، بلکه دقیقاً یه محصول با قیمت و موجودیه.
۴. تست و اعتبارسنجی اسکیما
خیلی مهمه که بعد از پیادهسازی، مطمئن بشی کدت درست کار میکنه. برای این کار:
-
از ابزار Rich Results Test گوگل استفاده کن.
-
یا توی Search Console بخش Enhancements رو چک کن.
اینجوری مطمئن میشی گوگل بدون خطا میتونه دادههای ساختاریافتهی سایتت رو بخونه.
خلاصه بگم:
مبتدی هستی؟ برو سراغ افزونهها.
نمیخوای کدنویسی کنی؟ ابزار Markup Helper بهترین انتخابه.
حرفهای و وسواسی هستی؟ JSON-LD دستی بنویس.
لب کلام:
سکیما در نگاه اول شاید فقط چند خط کد به نظر بیاد، اما در واقع یکی از قویترین ابزارها برای رشد سایت توی نتایج گوگله.
با اسکیما به گوگل توضیح میدی محتوای سایتت دقیقاً چیه (محصول، مقاله، رویداد، FAQ و…).
تاثیر اسکیما بر سئوی سایت مستقیم نیست، ولی بهطور غیرمستقیم با افزایش نرخ کلیک (CTR)، رفع ابهام برای الگوریتمها و نمایش در فیچرهای جدید گوگل باعث رشد جایگاهت میشه.
نمایش Rich Snippet جذابیت نتایجت رو چند برابر میکنه و همین تفاوت کوچیک میتونه کاربر رو قانع کنه روی لینک تو کلیک کنه، نه رقیبت.
پیادهسازی اسکیما هم سخت نیست:
- تازهکاری؟ از افزونهها مثل Yoast یا RankMath استفاده کن.
- نیمهحرفهای؟ با ابزار Markup Helper گوگل اسکیما بساز.
- حرفهای؟ خودت JSON-LD دستی بنویس.
همیشه بعد از پیادهسازی، با Rich Results Test یا Search Console مطمئن شو همهچی درست کار میکنه.
👉 در یک جمله: اسکیما هم مترجم سایت تو برای گوگله، هم برگ برندهات برای جلب اعتماد و کلیک کاربران.