- ▸ 🔹 مقدمه: Core Web Vitals و نقش حیاتی آنها در سئو
- ▸ 🟢 بخش ۱: Core Web Vitals چیست و چرا باید به آن توجه کرد؟
- ▸ 🟡 بخش ۲: شاخص‌های اصلی Core Web Vitals
- ▸ 🔸 Largest Contentful Paint (LCP) چیست؟
- ▸ 🔸 Interaction to Next Paint (INP) چیست؟
- ▸ 🔸 Cumulative Layout Shift (CLS) چیست؟
- ▸ 🔵 بخش ۳: ابزارهای بررسی Core Web Vitals
- ▸ ✅ ۱. Google PageSpeed Insights
- ▸ ✅ ۲. Search Console – گزارش Core Web Vitals
- ▸ ✅ ۳. Lighthouse
- ▸ ✅ ۴. Chrome DevTools
- ▸ ✅ ۵. Web Vitals Extension
- ▸ 🔍 تفاوت داده‌های Lab و Field در تحلیل Core Web Vitals
- ▸ 🟣 بخش ۴: روش‌های بهبود هر کدام از Core Web Vitals
- ▸ ✳️ بهبود Largest Contentful Paint (LCP)
- ▸ 🔹 ۱. بهینه‌سازی تصاویر:
- ▸ 🔹 ۲. استفاده از CDN (شبکه توزیع محتوا):
- ▸ 🔹 ۳. کاهش TTFB (Time to First Byte):
- ▸ ✳️ بهبود Interaction to Next Paint (INP)
- ▸ ✳️ بهبود Cumulative Layout Shift (CLS)
- ▸ 🟠 بخش ۵: Core Web Vitals و ارتباط آن با سئو
- ▸ 🔹 تأثیر مستقیم بر رتبه در نتایج جستجو
- ▸ 🔹 افزایش زمان ماندگاری کاربر (Dwell Time)
- ▸ 🔹 تأثیر بر نرخ پرش (Bounce Rate)
- ▸ 🟤 بخش ۶: اشتباهات رایج در بهینه‌سازی Core Web Vitals
- ▸ ❌ ۱. استفاده بیش از حد از اسکریپت‌های Third-party
- ▸ ❌ ۲. نادیده گرفتن نسخه موبایل
- ▸ ❌ ۳. بی‌توجهی به داده‌های واقعی (Field Data)
- ▸ 🔶 مسیر رسیدن به رتبه بهتر از بهینه‌سازی می‌گذرد
🔹 مقدمه: Core Web Vitals و نقش حیاتی آنها در سئو
در سال‌های اخیر، گوگل بیش از هر زمان دیگری بر تجربه کاربری (User Experience) تمرکز کرده است. یکی از مهم‌ترین اقدامات در این راستا، معرفی شاخص‌های Core Web Vitals بوده؛ مجموعه‌ای از معیارهای فنی که کیفیت تجربه بازدیدکننده از یک صفحه وب را می‌سنجند. این معیارها نقش مستقیمی در رتبهبندی نتایج جستجو ایفا می‌کنند و حالا بخشی رسمی از الگوریتم Page Experience گوگل محسوب میشوند.
در سال ۲۰۲۴، گوگل یکی از این معیارها یعنی First Input Delay (FID) را با شاخص دقیق‌تر و واقعی‌تری به نام Interaction to Next Paint (INP) جایگزین کرد. این تغییر نشان‌دهنده حرکت گوگل به‌سمت ارزیابی عمیق‌تر تعامل واقعی کاربران با صفحات وب است.
در این مقاله، یاد می‌گیرید:
- Core Web Vitals دقیقا چیست و چه کاربردی دارد؟
- چطور میتوان با بهبود این شاخص‌ها، رتبه سایت در گوگل را افزایش داد؟
- و چه ابزارهایی برای تحلیل و بهینه‌سازی این شاخص‌ها وجود دارد؟
🟢 بخش ۱: Core Web Vitals چیست و چرا باید به آن توجه کرد؟
Core Web Vitals مجموعه‌ای از معیارهای کلیدی عملکرد سایت است که توسط گوگل برای سنجش کیفیت تجربه کاربری در زمان بارگذاری، تعامل و پایداری صفحه ارائه شده‌اند. این شاخص‌ها شامل موارد زیر هستند:
- LCP (Largest Contentful Paint): مدت زمانی که طول می‌کشد تا بزرگ‌ترین عنصر محتوایی در صفحه برای کاربر قابل مشاهده شود.
- INP (Interaction to Next Paint): اندازه‌گیری پاسخ‌گویی صفحه به تعاملات کاربر (مانند کلیک، لمس یا فشردن کلید).
- CLS (Cumulative Layout Shift): میزان پایداری چیدمان بصری صفحه هنگام بارگذاری.
این معیارها به طور مستقیم با تجربه کاربری (UX) ارتباط دارند؛ هر چه سایت شما سریعتر، پایدارتر و واکنش‌پذیرتر باشد، کاربران رضایت بیشتری خواهند داشت و احتمال بازگشت آنها نیز بیشتر می‌شود.
از آنجا که گوگل این شاخص‌ها را بخشی از الگوریتم Page Experience خود قرار داده، بهینه‌سازی Core Web Vitals نه‌تنها باعث افزایش سرعت سایت و رضایت کاربران می‌شود، بلکه میتواند تأثیر قابلتوجهی در سئو فنی (Technical SEO) و بهبود رتبه سایت در نتایج جستجو داشته باشد.
🟡 بخش ۲: شاخص‌های اصلی Core Web Vitals
شاخص‌های Core Web Vitals شامل سه معیار کلیدی هستند که تجربه کاربر هنگام بارگذاری و تعامل با وب‌سایت را اندازه‌گیری می‌کنند. در این بخش، هر کدام را بهصورت ساده و کاربردی توضیح می‌دهیم:
🔸 Largest Contentful Paint (LCP) چیست؟
LCP مدت زمانی را اندازه‌گیری میکند که طول می‌کشد تا بزرگ‌ترین عنصر قابل مشاهده در صفحه (مانند تصویر شاخص، تیتر اصلی یا بلوک متنی بزرگ) بارگذاری شود. این شاخص بهطور مستقیم روی احساس سرعت صفحه از دید کاربر تأثیر می‌گذارد.
- ✅ مقدار ایده‌آل: کمتر از ۲.۵ ثانیه
- ❗ مقدار بالاتر از ۴ ثانیه نشان‌دهنده عملکرد ضعیف است.
نمونه واقعی:
اگر کاربر وارد صفحه محصول فروشگاه شود و تصویر اصلی محصول با تأخیر بارگذاری شود، LCP شما پایین خواهد بود.
ابزارهای تست:
- Google PageSpeed Insights
- Chrome DevTools > Performance tab
- Search Console > Core Web Vitals report
🎯 پیشنهاد مرتبط:
اگر سایت شما با اینکه محتوای خوبی دارد اما در گوگل رتبه نمی‌گیرد، بخشی از مشکل ممکن است به زمان LCP برگردد.
🔸 Interaction to Next Paint (INP) چیست؟
INP شاخص جدید گوگل (از سال ۲۰۲۴) است که جایگزین FID (First Input Delay) شده. این معیار زمان واکنش صفحه به اولین تعامل واقعی کاربر مانند کلیک، لمس یا فشار دادن دکمه را می‌سنجد. برخلاف FID که فقط اولین تعامل را بررسی می‌کرد، INP میانگین تمام تعاملات کاربر را بررسی میکند.
- ✅ مقدار مناسب INP: کمتر از ۲۰۰ میلی‌ثانیه
- 📉 اگر تعاملات بیشتر از ۵۰۰ میلی‌ثانیه طول بکشد، سایت شما کند تلقی می‌شود.
نمونه واقعی:
در سایت‌های خدماتی، اگر کاربر روی دکمه “رزرو” یا “ثبت سفارش” کلیک کند ولی واکنش سایت با تأخیر انجام شود، INP شما نامطلوب است.
ابزارهای تست:
- PageSpeed Insights
- CrUX (Chrome UX Report)
- Web Vitals Extension برای کروم
🎯 پیشنهاد مرتبط:
زمان پاسخ‌گویی کند میتواند یکی از دلایل پنهان افت رتبه سایت شما باشد.
🔸 Cumulative Layout Shift (CLS) چیست؟
CLS به میزان جابجایی ناگهانی عناصر در صفحه هنگام بارگذاری اشاره دارد. مثلاً وقتی کاربر در حال خواندن متن است و ناگهان یک تبلیغ یا تصویر باعث پرش صفحه می‌شود – این یک layout shift است و تجربه کاربر را خراب میکند.
- ✅ مقدار مطلوب CLS: کمتر از ۰.۱
- ❌ بیشتر از ۰.۲ ناپایدار تلقی می‌شود.
نمونه واقعی:
فرض کنید دکمه “خرید” در فروشگاه بهصورت ناگهانی پایین‌تر می‌رود و کاربر به‌جای خرید، روی دکمه اشتباهی کلیک میکند!
دلایل رایج CLS:
- تصاویر بدون مشخص کردن اندازه
- فونت‌های وب که دیر بارگذاری میشوند
- تبلیغات و iFrameهای بدون فضای رزرو
ابزارهای تست:
- Chrome DevTools
- Google Lighthouse
- WebPageTest.org
🎯 پیشنهاد مرتبط:
اگر کاربرها از سایت شما فرار می‌کنند و نرخ پرش بالاست، ناپایداری چیدمان ممکن است یکی از دلایل اصلی باشد.
➡️ بخوانید: [چرا سایت من در گوگل بالا نمی‌آید؟ بررسی ۷ دلیل مهم + راه‌حل‌ها]
✅ نکته حرفه‌ای:
اگر می‌خواهید نتایج واقعی (field data) را ببینید، حتماً از Google Search Console استفاده کنید، چون داده‌های آن مبتنی بر تجربه واقعی کاربران سایت شماست، نه فقط تست آزمایشگاهی.
🔵 بخش ۳: ابزارهای بررسی Core Web Vitals
برای بهبود Core Web Vitals، ابتدا باید بتوانید این شاخص‌ها را دقیق تحلیل و اندازه‌گیری کنید. خوشبختانه گوگل و جامعه توسعه‌دهندگان ابزارهای قدرتمندی برای این کار ارائه داده‌اند که هم برای تحلیل فنی (Lab) و هم برای داده‌های واقعی کاربران (Field) کاربرد دارند. در این بخش بهترین ابزارها را معرفی می‌کنیم:
✅ ۱. Google PageSpeed Insights
یکی از محبوب‌ترین ابزارهای رایگان گوگل برای ارزیابی Core Web Vitals است. این ابزار هر دو نوع داده آزمایشگاهی (Lab Data) و داده واقعی کاربران (Field Data) را نمایش می‌دهد.
ویژگی‌ها:
- نمره عملکرد کلی صفحه (Performance Score)
- جزئیات شاخص‌های LCP، INP و CLS
- پیشنهادات دقیق برای بهبود
📌 آدرس: https://pagespeed.web.dev
✅ ۲. Search Console – گزارش Core Web Vitals
اگر سایتتان را در Google Search Console ثبت کرده‌اید، در بخش «Core Web Vitals» می‌توانید عملکرد صفحات واقعی سایتتان را از دید کاربران واقعی ببینید.
ویژگی‌ها:
- داده‌های واقعی (Field) از Chrome UX Report (CrUX)
- نمایش صفحات «خوب»، «نیازمند بهبود» و «ضعیف»
- تفکیک نتایج برای موبایل و دسکتاپ
📌 مناسب برای بررسی مقیاس‌پذیر (Site-wide Analysis)
📎 اگر هنوز نمی‌دانید چرا بعضی صفحات شما عملکرد ضعیفی دارند، این بخش میتواند راه‌گشا باشد.
✅ ۳. Lighthouse
Lighthouse یک ابزار منبع‌باز از گوگل است که در DevTools مرورگر کروم تعبیه شده. گزارش‌هایی دقیق از شاخص‌های عملکردی سایت ارائه می‌دهد.
ویژگی‌ها:
- تحلیل Lab-based با جزئیات تکنیکی
- امتیازدهی به SEO، Accessibility، Performance و…
- پیشنهادهای دقیق برای کاهش LCP و CLS
📌 اجرا از مسیر: Chrome > Inspect > Lighthouse
✅ ۴. Chrome DevTools
اگر توسعه‌دهنده هستید یا می‌خواهید رفتار دقیق صفحات را در مرورگر بررسی کنید، Chrome DevTools بهترین گزینه است.
ویژگی‌ها:
- بررسی لحظه‌ای منابع کند یا سنگین
- آنالیز Layout Shifts در تب Performance
- مشاهده First Paint، TTFB و سایر شاخص‌ها در Detail
📌 مسیر پیشنهادی:
Right Click > Inspect > Performance > Start Recording
✅ ۵. Web Vitals Extension
افزونه‌ای ساده اما قدرتمند برای مرورگر کروم که Core Web Vitals را بهصورت لحظه‌ای در صفحات سایت نشان می‌دهد.
کاربرد:
برای توسعه‌دهندگان یا مدیران محتوا که می‌خواهند بدون ورود به کنسول، کیفیت صفحات را سریع بسنجند.
📌 لینک افزونه:
Web Vitals Chrome Extension (by Google)
🔍 تفاوت داده‌های Lab و Field در تحلیل Core Web Vitals
| نوع داده | تعریف | منبع | مزایا | محدودیت‌ها |
|---|---|---|---|---|
| Lab Data | داده‌های شبیه‌سازی‌شده در شرایط کنترل‌شده | Lighthouse، DevTools | کنترل‌پذیر، مناسب برای تست اولیه | دقیق نیستند، با تجربه واقعی کاربر متفاوت است |
| Field Data | داده‌های واقعی کاربران در دنیای واقعی | CrUX، Search Console | قابل اتکا، معیاری واقعی از UX | نیاز به حجم ترافیک مناسب دارد |
برای تحلیل دقیق Core Web Vitals باید هر دو نوع داده را بررسی کنید. تست آزمایشگاهی برای عیب‌یابی مناسب است، اما بهبود رتبه در گوگل مستقیماً به Field Data وابسته است.
🟣 بخش ۴: روش‌های بهبود هر کدام از Core Web Vitals
حالا که با شاخص‌های اصلی Core Web Vitals آشنا شدیم، نوبت آن است که ببینیم چگونه می‌توانیم هر یک از آنها را بهینه کنیم. در ادامه، برای هر شاخص، چند راهکار عملی و تست‌شده معرفی می‌کنیم که میتوانند عملکرد فنی سایت شما را به طرز چشم‌گیری بهبود دهند:
✳️ بهبود Largest Contentful Paint (LCP)
LCP معمولاً تحت تأثیر تصاویر سنگین، فونت‌ها، و زمان پاسخ سرور (TTFB) قرار میگیرد. برای بهبود آن، از روش‌های زیر استفاده کنید:
🔹 ۱. بهینه‌سازی تصاویر:
- تصاویر بزرگ‌ترین عامل کندی LCP هستند.
- از فرمت‌های جدید مثل WebP یا AVIF استفاده کنید.
- قابلیت Lazy Loading را فعال کنید تا تصاویر خارج از صفحه فقط در صورت نیاز بارگذاری شوند.
✅ در وردپرس، افزونه‌هایی مانند Smush یا ShortPixel این کار را ساده می‌کنند.
🔹 ۲. استفاده از CDN (شبکه توزیع محتوا):
- یک CDN خوب، محتوا را از نزدیک‌ترین سرور به کاربر تحویل می‌دهد.
- این کار باعث کاهش زمان پاسخ‌دهی و سریعتر شدن بارگذاری محتوای اصلی می‌شود.
🔧 ابزار پیشنهادی: پارس پک یا آروان کلاد
🔹 ۳. کاهش TTFB (Time to First Byte):
- زمان پاسخ سرور باید کمتر از ۵۰۰ms باشد.
- از هاست با کیفیت استفاده کنید و درخواست‌های غیرضروری را حذف کنید.
📎 اگر علی‌رغم رعایت این موارد هنوز LCP شما پایین است، مشکل ممکن است عمیق‌تر باشد.
➡️ بخوانید: [چرا سایت من در گوگل بالا نمی‌آید؟ بررسی ۷ دلیل مهم + راه‌حل‌ها]
✳️ بهبود Interaction to Next Paint (INP)
INP به نحوه واکنش صفحه نسبت به تعاملات کاربر (کلیک، لمس، فشردن کلید و…) مربوط می‌شود. تعامل کند ممکن است باعث ریزش کاربر و افت سئو شود.
🔹 ۱. کاهش بار جاوااسکریپت:
- فایل‌های بزرگ JS میتوانند زمان واکنش صفحه را به شدت افزایش دهند.
- از تکنیک Code Splitting استفاده کنید.
- لود تنبل (Lazy Load) برای اسکریپت‌ها در صفحات غیرضروری.
🔹 ۲. حذف اسکریپت‌های غیرضروری:
- افزونه‌ها یا تگ‌هایی که استفاده نمی‌شوند را حذف کنید (به‌ویژه در وردپرس).
- اسکریپت‌هایی مانند چت آنلاین، آنالیتیکس یا فونت‌های خارجی را فقط در صورت لزوم بارگذاری کنید.
🔹 ۳. استفاده از Web Workers:
با استفاده از Web Workers می‌توانید عملیات سنگین را از رشته اصلی (main thread) جدا کنید و پاسخ‌گویی صفحه را بهبود دهید.
💡 مثال: اجرای یک API call یا پردازش داده‌ها در Web Worker باعث می‌شود صفحه همچنان روان باقی بماند.
✳️ بهبود Cumulative Layout Shift (CLS)
CLS مربوط به پایداری چیدمان صفحه است. صفحه نباید در حین بارگذاری دچار پرش یا جابه‌جایی شود.
🔹 ۱. تعیین سایز تصاویر و ویدیوها:
- همیشه برای تصاویر و iframeها اندازه مشخص (عرض و ارتفاع) تعریف کنید.
- این کار باعث می‌شود مرورگر از ابتدا فضای لازم را رزرو کند و چیدمان ثابت بماند.
🔹 ۲. اجتناب از تبلیغات بدون فضای رزرو:
- اگر از تبلیغات استفاده می‌کنید، باید مکان آنها را از قبل مشخص کرده باشید.
- استفاده از تگ‌های جای‌نگهدار (Placeholder) بسیار کمک‌کننده است.
🔹 ۳. استفاده از font-display: swap:
- هنگامی که فونت سفارشی با تأخیر بارگذاری می‌شود، CLS افزایش مییابد.
- با استفاده از
font-display: swapدر CSS، فونت جایگزین موقت نمایش داده می‌شود تا چیدمان صفحه به هم نریزد.
📎 اگر کاربران هنگام بارگذاری صفحه اشتباهاً روی دکمه‌های غلط کلیک می‌کنند، حتما CLS سایتتان را بررسی کنید.
با اجرای همین نکات ساده اما فنی، می‌توانید امتیاز Core Web Vitals سایت خود را در PageSpeed Insights و Search Console افزایش دهید، تجربه کاربری بهتری بسازید و در نهایت رتبه‌های بالاتری در گوگل کسب کنید.
🟠 بخش ۵: Core Web Vitals و ارتباط آن با سئو
Core Web Vitals فقط معیارهای فنی نیستند؛ این شاخص‌ها در قلب الگوریتم‌های جدید گوگل جای گرفته‌اند و بهصورت مستقیم بر رتبهبندی سایت شما در نتایج جستجو تأثیر می‌گذارند. اما این تأثیر چگونه اتفاق می‌افتد؟
🔹 تأثیر مستقیم بر رتبه در نتایج جستجو
الگوریتم Page Experience گوگل، تجربه واقعی کاربران را به‌عنوان یک فاکتور رتبهبندی در نظر میگیرد. اگر سایت شما LCP، INP و CLS ضعیفی داشته باشد، حتی اگر محتوای خوبی هم داشته باشید، احتمال دیده شدن در رتبه‌های بالا کمتر خواهد بود.
🔸 در رقابت بین دو سایت با محتوای مشابه، سایتی که تجربه کاربری سریعتر و روان‌تری ارائه دهد، امتیاز بیشتری در نتایج جستجو کسب خواهد کرد.
📌 اگر احساس می‌کنید با وجود سئوی محتوا، هنوز رتبه نمی‌گیرید، شاید دلیل آن تجربه کاربری ضعیف است.
🔹 افزایش زمان ماندگاری کاربر (Dwell Time)
وقتی صفحه‌ای سریع بارگذاری شود و در تعاملات واکنش‌پذیر باشد، کاربر زمان بیشتری در سایت صرف میکند. این موضوع باعث افزایش Dwell Time می‌شود که یک سیگنال مثبت برای گوگل است.
🔸 بالعکس، اگر صفحه کند باشد یا جابجایی عناصر آزاردهنده باشد، کاربر سایت را سریع ترک خواهد کرد.
🔹 تأثیر بر نرخ پرش (Bounce Rate)
یک CLS بالا یا INP کند میتواند باعث ترک فوری کاربر شود. این رفتارها در گزارش‌های تحلیلی بهصورت Bounce Rate بالا ظاهر میشوند و روی اعتماد موتور جستجو به سایت شما اثر منفی می‌گذارند.
✅ بهبود Core Web Vitals بهطور مستقیم منجر به کاهش نرخ پرش و افزایش تعامل با صفحه می‌شود.
🟤 بخش ۶: اشتباهات رایج در بهینه‌سازی Core Web Vitals
در مسیر بهینه‌سازی تجربه کاربری و Core Web Vitals، بسیاری از مدیران سایت‌ها دچار اشتباهاتی رایج میشوند که نه تنها به بهبود کمک نمی‌کند، بلکه ممکن است به ضرر سئو نیز تمام شود:
❌ ۱. استفاده بیش از حد از اسکریپت‌های Third-party
اسکریپت‌هایی مثل چت آنلاین، آنالیتیکس، تبلیغات، فونت‌های خارجی و… اگر کنترل نشده باشند، باعث افزایش LCP و INP خواهند شد.
🛠️ پیشنهاد: فقط اسکریپت‌های ضروری را فعال کنید و در صورت امکان بهصورت async یا defer بارگذاری کنید.
❌ ۲. نادیده گرفتن نسخه موبایل
بیش از ۷۰٪ از کاربران از موبایل وارد سایت میشوند. اگر فقط دسکتاپ را بهینه کرده‌اید، در نسخه موبایل ممکن است CLS و LCP فاجعه باشد.
🔍 در Search Console حتماً بررسی کنید که صفحات در نسخه موبایل هم “Good URLs” باشند.
❌ ۳. بی‌توجهی به داده‌های واقعی (Field Data)
بسیاری از صاحبان سایت فقط به امتیاز رنگی در PageSpeed نگاه می‌کنند. درحالی‌که امتیاز Lab ممکن است فریب‌دهنده باشد.
تنها داده‌ای که گوگل در رتبهبندی لحاظ میکند، داده واقعی کاربران (Field) است.
📌 در Search Console > Core Web Vitals Report می‌توانید این داده‌ها را مشاهده و بر اساس آن تصمیم‌گیری کنید.
🔶 مسیر رسیدن به رتبه بهتر از بهینه‌سازی می‌گذرد
Core Web Vitals دیگر یک گزینه اختیاری در سئو نیست؛ بلکه یکی از ستون‌های اصلی موفقیت در نتایج جستجو است. با بهبود این شاخص‌ها:
- بارگذاری سریعتر
- تعامل روان‌تر
- تجربه کاربری پایدارتر
و در نتیجه سایت قابل‌اعتمادتر و محبوب‌تر برای گوگل و کاربر خواهید داشت.
🎯 توصیه نهایی:
- از ابزارهایی مثل PageSpeed Insights و Search Console استفاده کنید.
- LCP، INP و CLS صفحات اصلی سایت را بررسی و دسته‌بندی کنید.
- اشتباهات رایج را رفع کرده و با استفاده از راهکارهای این مقاله، شاخص‌های خود را بهینه کنید.
